Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2017

Ευτυχία #7

Είχα σκοπό να σας αφήσω λίγο περισσότερο να επεξεργαστείτε την προηγούμενη ανάρτηση, αλλά ένα σχόλιο καθώς και το γεγονός ότι δοκιμάζω κάποιες πρακτικές που θέλω να μοιραστώ μαζί σας, με ώθησαν να κάνω και την έβδομη (και τελευταία) ανάρτηση σχετικά με την Ευτυχία.
Ολοκληρώνοντας τον κύκλο μαθημάτων A Life of Happiness and Fulfilment  της Coursera, ο δόκτωρ Raz μας είπε κάτι που πολύ με στενοχώρησε. Παρουσίασε μελέτες που έγιναν απο ομάδες ψυχολόγων, ψυχιάτρων και γενετιστών που δείχνουν ότι η ικανότητα για ευτυχία είναι γονιδιακή! Δηλαδή, απλά και μπακαλίστικα, κάλλιο πλούσιος κι υγιής, παρά φτωχός και άρρωστος! Δε σας κρύβω ότι πολύ απογοητεύτηκα με τον Δόκτορα. Ήμουν έτοιμη να του στείλω μέηλ με τις παρατηρήσεις μου, αλλά δεν μπορούσα να βρω την ακριβή μετάφραση του ρήματος "τσαμπουνάω" και της έκφρασης "μας τα' χεις κάνει τσουρέκια" στα αγγλικά και πολύ φοβήθηκα ότι δεν θα μπορούσε να συλλάβει το πνεύμα του λόγου μου εις την απλήν αγγλικήν.
Αφού όμως είχα ήδη περάσει έξι εβδομάδες παρακολουθώντας βίντεοδιαλέξεις και διαβάζοντας το αντίστοιχο υλικό, (και κυρίως γιατί μέχρι εκείνου του σημείου καλά τα έλεγε ο μαύρος ο μελαψός) αποφάσισα να το φτάσω ως το τέλος και να δω που πήγαινε το θέμα.
Είπε, λοιπόν ο δόκτωρ ότι, ναι μεν, το μυαλό μας είναι κατασκευασμένο με συγκεκριμένες δυνατότητες, αλλά επιδέχεται αναβάθμιση! Όπως μπορούμε να γυμνάσουμε τους μύες μας, έτσι μπορούμε να γυμνάσουμε και το μυαλό μας. Άλλωστε το κάνουμε ήδη από τα χρόνια του σχολείου.
Πώς; Για θυμηθείτε τι μας έλεγαν οι δάσκαλοί μας... Η Επανάληψη είναι η μητέρα της Μάθησης.
Μάλιστα κύριε! Αλλά τι ακριβώς πρέπει να επαναλάβω, και τι να μάθω;
Να μάθεις πρώτα και μετά να επαναλάβεις, να επαναλαμβάνεις καθημερινά κάποιες πρακτικές που βοηθάνε το μυαλό να επαναπρογραμματιστεί.
Πρώτη (και καλύτερη) πρακτική είναι ο διαλογισμός. Όπως είναι φυσικό όλους λίγο πολύ μας ξένισε αυτή η αναφορά. Παρακολουθούσαμε ένα επιστημονικό πρόγραμμα, από ένα αναγνωρισμένο πανεπιστήμιο σε μια μια πασίγνωστη παγκόσμια εκπαιδευτική πλατφόρμα και ξαφνικά θα αρχίζαμε τα άμπρα κατάμπρα; Δε σας κρύβω ότι απογοητεύτηκα και αν δεν είχα φτάσει στο τέλος, θα σταματούσα να παρακολουθώ το πρόγραμμα. Έλα όμως που ο Raj είχε έρθει διαβασμένος!
Παρουσίασε βιβλιογραφία και έρευνες από ψυχολόγους, ψυχιάτρους και βιολόγους που  αποδεικνύουν τις θετικές αλλαγές στη νευροχημεία του εγκεφάλου όσων διαλογίζονται. Επίσης υπενθύμισε κάτι που το γνώριζα αλλά που σπάνια το θυμάμαι συνειδητά. Όλες οι θρησκείες έχουν πρακτικές διαλογισμού, συνειδητά ή ασυνείδητα. Οι χριστιανοί ονομάζουν αυτές τις πρακτικές "προσευχή" και προτρέπουν τους πιστούς να χρησιμοποιούν την προσευχή κάθε ώρα της ημέρας ή της νύχτας και πάντα πριν από μεγάλες αποφάσεις ή ιδιαίτερα δύσκολες καταστάσεις.
Στην προκατάληψη ότι για να κάνεις διαλογισμό πρέπει να είσαι μοναχός στο Θιβέτ και να μην έχεις άλλη δουλειά να κάνεις από το να κάθεσαι και να μουρμουράς μάντρας όλη μέρα, είχε να απαντήσει ότι ακόμα και 5 λεπτά διαλογισμού τη μέρα μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στη διάθεση, τον αυτοέλεγχο και τις λειτουργίες του μυαλού και του σώματος.
Δε σας κρύβω ότι κατά τη διάρκεια των έξι εβδομάδων που παρακολουθούσα το πρόγραμμα και κάνοντας τις ασκήσεις  που προτείνονταν, παρατηρούσα αλλαγές στη διάθεσή μου. Ωστόσο ο διαλογισμός μου έπεφτε βαρύς. Αποφάσισα να προσπαθήσω κάποιες άλλες από τις πρακτικές που προτείνονταν και που τελικά κι αυτές διαλογισμός ήταν.
Άρχισα να προσέχω τις αρνητικές μου σκέψεις και να προσπαθώ να τις παραφράζω χρησιμοποιώντας μόνο θετικές λέξεις. Στην αρχή ήταν δύσκολο και πολλές φορές οι φράσεις έμεναν στη μέση, ώσπου να μου ξανάρθει ο στοχασμός και να τον πιάσω από εκεί που τον άφησα.
Μετά δοκίμασα αυτό που ο Raj έλεγε φρουρός στο Μπάκιγχαμ. (Και Τσολιάς στ' Ανάκτορα να το πεις, πιάνει). Δηλαδή να παρατηρείς τι γίνεται γύρω σου (ιδανικά και μέσα σου) χωρίς όμως να συμμετέχεις. Ξαφνικά αυτό μου φάνηκε εύκολο γιατί είχα τη συνήθεια από όταν έπαιρνα μαθήματα ζωγραφικής να περιγράφω στον εαυτό μου τις εικόνες που έβλεπα. Άρχισα να το κάνω πιο συνειδητά, προτιμώντας σιγά σιγά να μου περιγράφω όμορφα πράγματα, πράγματα που μου άρεσαν και θα ήθελα να θυμάμαι. Τώρα πια είμαι σε θέση να περιγράφω και συναισθήματα και κατά κάποιο τρόπο να απομονώνω τα άσχημα. Δεν μπορώ να σταματήσω τα άσχημα συναισθήματα (ιδιαίτερα με το θυμό παλεύω πολύ), αλλά όταν πιάνω τον εαυτό μου να νιώθει έτσι, λέω "Hermine, άστο τώρα αυτό, βαριέμαι την γκρίνια τώρα, κάτσε να δούμε τα χρώματα και τα σχήματα γύρω και τη μιζέρια θα τη σκεφτούμε μετά". Με βοήθησε αυτή η πρακτική της αναβλητικότητας γιατί είχα εξασκηθεί χρόνια σ' αυτή. Μόνο που μέχρι τώρα ανέβαλα τα θετικά και ευχάριστα συναισθήματα και σκέψεις και ανέλυα τα αρνητικά. Τώρα κάνω το ίδιο από την ανάποδη. Πρώτα κοιτάω τι μου αρέσει και αν περισσέψει χρόνος... βλέπουμε για τα υπόλοιπα.
Νιώθω πολύ καλά. Μου λένε συνέχεια για το πόσο θετικός άνθρωπος είμαι, οι πελάτες μου χαμογελούν και με ευχαριστούν πολύ πιο θερμά από ότι στους συναδέλφους μου. Την προηγούμενη εβδομάδα ένας πελάτης μου ζήτησε να μιλήσει στην διευθύντριά μου για να της πει ότι ένας από τους λόγους που προτιμάει την εταιρία μας είναι γιατί συνεργάζεται μαζί μου! (Το ζωντόβολο δε μετέφερα τη γραμμή επιτόπου, το έπαιξα υπεράνω...). Σήμερα πήγα στην κουριερ να παραλάβω ένα δέμα και η κοπέλα σκίστηκε να με εξυπηρετήσει, και στο τέλος μου είπε ότι είμαι πολύ ευγενική!
Όλα αυτά μπορεί να συνέβαιναν και πριν και να μην τους έδινα σημασία. Ή μπορεί όντως να γίνομαι θετικότερος άνθρωπος και να το αναγνωρίζουν και οι γύρω μου. (Μακάρι!).
Γεγονός είναι ότι νιώθω χαρούμενη, υγιής και ήρεμη.
Εδώ και κάνα δυο μέρες, άρχισα να σκέφτομαι τον διαλογισμό. Διαβάζω οδηγίες και βλέπω βίντεο σύντομων διαλογιστικών πρακτικών. Ίσως το προσπαθήσω τελικά. Τι έχω να χάσω;
...................................................................................................................................................................
Μια μικρή ανακεφαλαίωση στα τρία βασικά συστατικά της ευτυχίας:
1. Η αίσθηση ικανότητας και αξιοσύνης. (Κάνοντας κάτι το οποίο με ευχαριστεί, είμαι καλός σ' αυτό αλλά με προοπτικές βελτίωσης)
2. Η αίσθηση ότι ανήκω. (Καλύπτω εξίσου την ανάγκη να αγαπιέμαι αλλά και να αγαπώ)
3. Η αίσθηση της αυτονομίας και της αυτάρκειας. (Δε χρειάζομαι κανένας άλλος να παίρνει ευθύνες για την ευτυχία μου)
Και ο τρόπος να τα συνδυάσουμε όλα αυτά είναι να κυριαρχήσουμε στο μυαλό μας, να επιλέξουμε τη συμπεριφορά μας, να  θέσουμε στον εαυτό μας όρια αυστηρά αλλά με αγάπη. Όπως θα κάναμε με ένα μικρό παιδί!
Εύχομαι με όλη μου την ψυχή να είστε ευτυχισμένοι!

4 σχόλια:

  1. Αυθυποβολή λέγεται στα δικά μου κιτάπια και προσπαθώ να την κάνω όλο και πιο συχνά. Με επανάληψη και συνέπεια. Παίρνει καιρό. Χρόνια σε πολλές περιπτώσεις. Αλλά δεν βρίσκω το λόγο να μην το δοκιμάσει κανείς. Κάπως έτσι σταμάτησα να έχω μεγάλες προσδοκίες (γιατί αυτές φέρνουν τις μεγαλύτερες απογοητεύσεις!)
    Με "έπεισα" ότι κάθε μαύρη στιγμή με τον καιρό ξεχνιέται. Άρα κάνεις υπομονή, όταν βιώνεις μια μαύρη στιγμή.
    Αυτό το "παρατηρείς χωρίς να συμμετέχεις" το προτείνουν κι άλλοι μεγάλοι δάσκαλοι πχ Κρισναμούρτι. Είναι η λεγόμενη επίγνωση. Να παρατηρείς και να γνωρίζεις όλα σου τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές.... χωρίς να τα/τις κρίνεις! Όλα τα στραβά αρχίζουν Ερμίνα μου όταν αρχίζουμε να σχολιάζουμε!
    Τέλος η γλώσσα που χρησιμοποιούμε μεγεθύνει ή αντίθετα μειώνει στα μάτια μας -αν δεν εξαφανίζει- ένα πρόβλημα! Για αυτό όσοι χρησιμοποιούν θετικό λεξιλόγιο είναι πιο χαρούμενοι ή και ευτυχισμένοι. Άνθρωποι που κρίνουν αυστηρά, σχολιάζουν αρνητικά, καυτηριάζουν, και γενικά ο λόγος τους έχει περισσότερα "μισώ, απεχθάνομαι, σιχαίνομαι", ετσετερά είναι λιγότεροι ικανοποιημένοι από τη ζωή τους!
    Σόρρυ αν ακούγομαι να μιλώ δασκαλίστικα. Μαθήτρια είμαι κι εγώ και παπαγαλίζω μέχρι με την επανάληψη να εγγραφούν και να μείνουν μέσα μου! Στο πετσί μου!
    Αυτό που λες στο τέλος "να επιλέξουμε τη συμπεριφορά μας" είναι το κλειδί. Όταν καταλάβουμε ότι επιλέγουμε τα συναισθήματά μας ανάλογα με το πώς ερμηνεύουμε όσα μας συμβαίνουν έχουμε κάνει την περισσότερη διαδρομή για μια ωραία ζωή! Ε;
    Την καλημέρα μου :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλέ τι μαθήτρια! Καθηγήτρια και μάλιστα πανεπιστημίου!
      Πολύ σωστά τα λές, καλό μου κορίτσι.
      "όλα τα στραβά αρχίζουν όταν αρχίζουμε να σχολιάζουμε"!. Μεγάλη κουβέντα!
      Πρέπει να αρχίσω να το βουλώνω ωσονούπω!.
      Καλημέρα κι απο εμένα!

      Διαγραφή
  2. Σου εύχομαι, εκ βάθους καρδίας, να καταφέρνεις να είσαι πάντα ευτυχισμένη!
    Διότι, τελικά, μάλλον στο χέρι μας είναι η ευτυχία!
    Καλό Σαββατοκύριακο Ερμίνα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Λοιπόν, μεγάλο θέμα!
    Θα συμφωνήσω απόλυτα με τα τρία συστατικά της ευτυχίας. Από μικρή νιώθω ότι τα χρειάζομαι και προσπαθώ να τα έχω χωρίς εκπτώσεις. Πολύ δύσκολο...
    Ως προς τα υπόλοιπα, τις τεχνικές. Ό,τι τελικά, μας ταιριάξει, αυτό είναι το καλύτερο. Κι αν δοκιμάζουμε, χωρίς παρωπίδες, σίγουρα θα βρούμε κάτι που θα μας βοηθήσει να κάνουμε ένα βήμα μπροστά.
    Καλό μήνα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή